Moestuin indeling
Het is verstandig om van tevoren goed over na te denken over de indeling van je moestuin. Je haalt er de volgende voordelen uit:
- je benut de ruimte optimaal
- het werk wordt vereenvoudigd
- je streeft een goede oogst na
Wij leggen je stap voor stap uit hoe je die efficiënte en productieve moestuin creëert. Met deze voorbeelden voor de ideale indeling kom je een heel eind.
Inhoudsopgave
Stap 1: Meten = weten voor een goede moestuin indeling
Voordat je begint met het uittekenen van de plekken waar je, je sappige tomaatjes en knapperige sla gaat planten, is het belangrijk om je stuk grond goed uit te meten. Meet de afmetingen van het perceel en houd rekening met de blootstelling aan zonlicht gedurende de dag. Zijn er obstakels zoals bomen, schuttingen of gebouwen die schaduw kunnen werpen op bepaalde delen van de tuin? Houd hier dan ook rekening mee voor een optimale moestuin indeling.
Stap 2: Kies de gewassen
Yes! Je hebt je stukje grond klaar, nu is het tijd om te beslissen wat je daar wilt laten groeien. Denk goed na over het Nederlandse weer en welke gewassen hierbij passen. Sommige gewassen gedijen beter in de volle zon, terwijl andere liever wat meer in de schaduw staan. Neem bijvoorbeeld groenten zoals tomaten, paprika’s en courgettes. Die hebben veel zonlicht nodig. Bladgroenten zoals sla en spinazie staan liever enkele uren per dag in de schaduw. Laten we daarnaast jouw persoonlijke voorkeuren niet vergeten. Wat vind je lekker om te eten? Houd je van knapperige wortelen, pittige paprika’s of misschien verse kruiden zoals basilicum of munt? Ga bijvoorbeeld om te beginnen voor 10 makkelijke groenten in je moestuin. Je kunt natuurlijk kiezen uit groenten, fruit maar ook bloemen. Dat laatste niet per se om te eten (al kan dat wel) maar om thuis op tafel te zetten of om weg te geven. Vergeet trouwens ook niet om naar je bodem te kijken. Sommige gewassen houden van zanderige grond, terwijl anderen dol zijn op klei.
Stap 3: Maak zones voor de ideale moestuin indeling
Elk gewas heeft bepaalde behoeftes in de hoeveelheid water die ze nodig hebben. Je kunt je moestuin het beste indelen in meerdere vlakken. Begin in ieder geval met vier zones. Groepeer planten met vergelijkbare waterbehoeften bij elkaar, zodat je efficiënt kunt irrigeren. Creëer ook zones op basis van de hoogte van de gewassen, zodat kortere planten niet overschaduwd worden door de langere planten. Denk daarnaast ook na over rotatie van gewassen om bodemuitputting te voorkomen. Door zones te creëren, kun je de ruimte beter beheren en zorgen voor een optimale groei. Dan kun je elk jaar beslissen welk gewas je waar neerzet. Teken je zones van tevoren uit op papier, dat geeft je een goed overzicht van hoe je moestuin in te delen.
Stap 4: Bepaal de bedden
Nu is het tijd om de bedden te bepalen waarin je de gewassen zult planten. Verhoogde bedden zijn een populaire keuze omdat ze een betere afwatering bieden, de bodemstructuur verbeteren en gemakkelijker te onderhouden zijn. Verdeel de beschikbare ruimte in evenwichtige bedden met looppaden ertussen. Zorg ervoor dat de bedden niet te breed zijn, denk aan 1,2 tot 1,5 meter, zodat je gemakkelijk toegang hebt tot alle planten zonder dat je over het bed hoeft te stappen. Als de bedden te breed zijn, kan het moeilijk zijn om het midden te bereiken voor onderhoudstaken zoals wieden, bemesten en bewateren. Je hoeft je bedden natuurlijk niet te verhogen. Je kunt ook vakken maken in de bestaande grond en daarmee beginnen.
Stap 5: Combinatieteelt
Bij het jaarlijks plannen van je moestuin indeling is het slim om rekening te houden met het concept van companion planting of combinatieteelt. Sommige planten gedijen goed naast elkaar omdat ze elkaars groei kunnen bevorderen of plagen kunnen afweren. Bijvoorbeeld, goudsbloemen kunnen worden geplant naast tomaten om schadelijke insecten op afstand te houden, en uien kunnen naast wortelen worden geplant om wortelvlieg te ontmoedigen. Door companion planting toe te passen, kun je de gezondheid van je gewassen verbeteren en chemische bestrijdingsmiddelen verminderen.
Stap 6: Bloemen
Het is trouwens totaal niet zo dat je moestuin perfect strak en geordend moet zijn. Integendeel, het toevoegen van wat speelsheid en diversiteit maakt je moestuin alleen maar interessanter
Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van bloemenzaden in je moestuinindeling. Bloemen kunnen dienen als leuke afwisseling voor je groenten en kruiden. Ze voegen nog meer kleur en textuur toe aan jouw tuin en trekken ook bestuivende insecten aan die weer helpen bij de bestuiving van je gewassen. Dat geeft weer een leuke twist aan je moestuin. Je kunt bloemen laten groeien langs de randen van je moestuinbedden of een apart stukje bloemenweide aanleggen.
Stap 7: Fruit
Wanneer je dit leuk vindt kun je natuurlijk ook wat fruitbomen meenemen in je moestuinplan. Hierbij wat tips:
Koop jonge fruitbomen: Ga naar een plaatselijke kwekerij of tuincentrum en koop jonge fruitbomen. Kies bomen die geschikt zijn voor jouw klimaat en bodemtype. Deze bomen kunnen al enkele jaren oud zijn en zullen sneller vruchten dragen dan zaailingen.
Zaai fruitboomzaden: Sommige fruitbomen kunnen worden gekweekt uit zaden. Verzamel zaden uit rijpe vruchten, laat ze kiemen en kweek zaailingen op voordat je ze in de moestuin plant. Dit proces vereist meer geduld, omdat het langer kan duren voordat de bomen vruchten gaan dragen.
Stekken: Fruitbomen kunnen worden vermeerderd door middel van stekken. Knip gezonde takken van een bestaande fruitboom, plaats ze in goede kweekgrond en zorg ervoor dat ze wortels ontwikkelen voordat je ze in de moestuin plant.
Containerplanten: Als je een wat beperktere ruimte hebt in je moestuin, kun je overwegen om fruitbomen in containers te kweken. Kies dwerg- of miniatuurvariëteiten die geschikt zijn voor containerteelt. Hierdoor kun je de bomen gemakkelijker verplaatsen en controleren, afhankelijk van de weersomstandigheden.
Stap 8: Toekomstige indeling moestuin maken
Laat het los dat een moestuin helemaal vanaf het begin perfect opgebouwd met zijn. De tijd en het oefenen zal je leren wat voor jou goed werkt. Houd bij het ontwerpen van je moestuin indeling rekening met eventueel toekomstige uitbreidingen, nieuwe gewassen en veranderende behoeften. Blijf leren van je ervaringen en pas je indeling aan op basis van de resultaten.